حقایق فوق جالب درمورد زنبور عسل
اولین اثری که از زنبور عسل بدست آمده فسیلی است متعلق به چهل میلیون سال قبل که در آن زنبور عسل در داخل صمغ درخت مبحوس شده و این فسیل در موزه زنبور عسل در شهر وایمار در آلمان نگهداری می شود.
ارسطو دانشمد معروف یونانی و معلم اسکندر کبیر در سال ۳۵۰ قبل از میلاد کتابی درباره زندگی زنبور عسل نوشت. این اولین کتابی است در تاریخ که درباره ی زنبور عسل نوشته شده است.
زنبور عسل برای اینکه یک قاشق چایخوری عسل جمع کند بایستی فاصله ی برابر تهران تا برلین را طی کرده و در بین را ه دو میلیون بار روی گلها بنشیند.
یک زنبور عسل برای تهیه یک گرم عسل بایستی روی ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ گل بنشیند و برای جمع کردن یک کیلو گرم عسل معادل هفت بار دور کره زمین پرواز می کند.
زنبور عسل هنگام پرواز پرهایش را حدود ۲۰۰ بار در ثانیه تکان می دهد و سرعت ظبیعی پروازش تقریباً ۳۰ کیلومتر در ساعت با طور متوسط ۵۰۰ متر در دقیقه است.
مدت لازم برای تبدیل یک تخم به کارگر کامل ۲۱ روز است. کارگر کامل پس از تولد حدود ۲۱ روز هم قادر به پرواز نبوده و این مدت را باید در داخل کندو و به خدمات مختلف از قبیل تمیز کردن حفره ها، پرستاری، موم سازی و دفاع در مقابل حشرات خارجی بپردازد. آنگاه می تواند آوردن بار از خارج به کندو را شروع کند. بنابراین تخمی که از امروز گذاشته شد چهل دو روز بعد تبدیل به یک زنیور گرده یا عسل آور می شود
یک جمعیت متوسط در فصل فعالیت با تقریباً ۳۰ هزار الی ۴۰ هزار زنبور عسل سالانه حدود ۳۰ لیتر آب، ۳۰ کیلوگرم گرده گل و ۶۰ کیلو عسل برای مصرف داخلی خودش احتیاج دارد که آنها را از گل های درختان میوه و علوفه و غیره تامین می کند. بنابراین اگر کندوی متوسط در آخر سال ۳۰ کیلو عسل داد، در حقیقت زنبور ها ۹۰ کیلو عسل جمع کرده بودند که ۶۰ کیلو گرم آنرا مصرف کرده و ۳۰ کیلو گرم باقیمانده را زنبور دار به عنوان محصول بر می دارد
ملکه که قدش کمی درازتر از کارگرهاست (کارگر ۱۵ میلیمتر و ملکه و زنبور نر ۲۰ میلیمتر) در تمام مدت زندگیش فقط دو بار از کندو خارج می شود. اولین بار برای پرواز جفت گیری و بار دوم موقع بچه دادن و مابقی زندگیش در داخل کندو به سر می برد و زمانی که درجه حرارت مساعت باشد تخمگذاری می کند.
زنبور عسل مزه های ترش، شیرین و شور را تشخیص می دهد ولی قادر به تشخیص مزه تلخ نیست.
حداکثر عمر ملکه چند سال میباشد
ملکه حداکثر ۵ سال عمر می کند.
در تمام مدت زندگیش معمولاً یک بار در صورت لزوم ۲ یا ۳ بار آنهم فقط در هفته اول زندگی پرواز جفتگیریش را انجام داده و در همان پرواز ها حداقل با ۱۲ زنبور نر جفتگیری می کند.
ملکه ۴ تا ۵ روز بعد از تولد به بلوغ می رسد و برای جفتگیری آمادگی دارد. اکثر ملکه ها در روز های بین ۵ تا ۷ روز بعد از تولد پرواز جفتگیری انجام داده و کیسه اسپرم خود را پر می کنند
شعاع پرواز زنبوران کارگر ۴ کیلومتر است که زنبور بندرت تا این اندازه از کندویش دور می شود. معمولاً سعی می کند که بیش از دو کیلومتر از کندویش فاصله نگیرد
مقدار آب موجود در شهدهای مختلف گلها متفاوت بوده و بطور متوسط ۷۰ درصد است که زنبورها پس از حمل آن به کندو با گرفتن مقداری از آبش آنرا غلیظ نموده و شهد را تبدیل به عسل می کنند در عسلی که در ایران مرکزی تهیه می شود حدود ۱۶ الی ۱۸ درصد آب و در عسلی که در استان های مرطوب شمالی ایران تهیه می گردد حدود ۲۴ درصد آب وجود دارد. زنبور ها در هوای اشباع شده شمال ایران قادر نیستند بیش از این آب آنرا تبخیر کنند، به همین دلیل عسل های شمال ایران رقیق ترند.
قاب عسل که دو طرفش پر از عسل سر پوشیده باشد، هر دسی متر مربعش (۱۰ سانتیمتر مربع) حدود ۲۳۰ گرم عسل دارد.
تعداد زنبور هایی که دو طرف یک قاب یا شان نرمال را کاملاً پر کرده اند ۱۵۰۰ عدد می باشد، یعنی هر طرف حدود ۷۵۰ عدد است.
وزن مقدار گرده گلی را که هر بار زنبور عسل با خود به کندو حمل می کند برابر نصف وزن خودش، یعنی حدود ۴۰ میلی گرم است. وزن شهدی را هم که وی هر بار به کندو می آورد نیز در همین حدود است.
زهری که از نیش زنبور عسل خارج می شود از لحاظ ترکیبات شیمیایی از خانواده ی زهرمار است، ۲۰ عدد نیش زنبور در فاصله کوتاه قادر است یک انسان را بکشد. اسب حساسیت زیادتری نسبت به نیش زنبور عسل داشته و فقط با ۶ نیش تلف می گردد. زهر زنبور در زنبوردارها موثر نیست چون بدن آنها بتدریج مصونیت پیدا می کند.
بر خلاف مشهور عسل مدفوع زنبور نیست، بلکه زنبور شهد را بوسیله خرطوم و دهان از روی گل ها جمع و به کیسه ی عسلی که در داخل شکمش قرار دارد انتقال داده و پس از آنکه کیسه مزبور پر شد ( ظرفیت کیسه عسلی ۴۰ میلی گرم) به کندو برگشته، از راه دهان و خرطوم آنرا در داخل سلول های شش ضلعی سانها خالی کرده و انبار می کند.
دفع مدفوع
زنبور عسل فقط در حال پرواز قادر به دفع مدفوع است به همین جهت هرگز در داخل کندو مدفوع نمی کند ولو اینکه یک ماه یا بیشتر نتوانند کندویش را ترک نماید.
کدام زنبور نیش نمیزند؟
زنبور نر هرگز نیش نمی زند چون اصلاً نیش ندارد.
زنبور عسل دارای ۵ عدد چشم است، دو عدد چشم مرکب که در دو طرف سر قرار داشته و در زنبور نر هر یک تقریباً از ۱۰۰۰۰ چشم ساده و در کارگر و ملکه هر یک ۵۰۰۰ چشم ساده تشکیل می شوند و بعلاوه ۳ عدد چشم ساده که در وسط پیشانی هایشان قرار دارد
حس بویائی و لامسه زنبور عسل در شاخک های آن قرار دارند. زنبور عسل به کمک شاخک های خود می تواند راه خود را در داخل کندو و با لمس کردن پیدا کرده و دائماً بوی ملکه را نیز دریافت کند.
یک ملکه متوسط در اولین سال زندگیش حدود ۱۷۰۰۰۰ عدد تخم می گذارد.
شهر کوچک و ۶۰۰۰ نفری خوانسار دارای ۲۱۰۰۰ کندوی زنبور عسل است ( سال ۱۳۴۵) اگر افراد هر خانواده در این ناحیه را بطور متوسط ۶ نفر حساب کنیم به هر خانواده ۲۱ کندو و یا اینکه به هر نفر ۵/۳ کندو می رسد. چنین نسبتی در هیچ یک از شهر های اروپا و آسیا و شاید هم در سایر نقاط جهان دیده نمی شود. از این لحاظ خوانسار یک حالت استثنائی دارد و افتخاری است برای شغل زنبور داری ایران.
تولید جهانی عسل حدود یک میلیون و دویست هزار تن است که بوسیله ۵/۶ میلیون نفر زنبوردار و ۵۰ میلیون جمعیت زنبور عسل تولید می شوند.
تا سال ۲۰۱۳ بزرگترین تولیدکننده عسل چین میباشد و آلمان بزرگترین وارد کننده عسل.
زنبور عسل در عمرش چقدرعسل درست می کند؟
کمتر از ۱میلی گرم؟! اغلب زنبورهای کارگر تنها حدود ۶ هفته در تابستان عمر می کنند.و تنها زمانی می توانند از کندو خارج شوند و به دنبال شهد گل ها بگردند که دمای هوا بالای ۱۰ درجه سلسیوس باشد.
به نقل از دکتر نعمت الله شهرستانی
دیدگاهتان را بنویسید