گاهی ناگهان احساس میکنید کسی دارد نگاهتان میکند. انگار “سنگینی نگاه” را حس میکنید. اما این احساس از کجا میآید؟ پاسخ را در عصبشناسی باید جستوجو کرد، و مطالعه بر روی نوعی از آسیب مغزی.
ماجرا معمولا اینطور آغاز میشود: چیزی که نمیدانید چیست باعث میشود برگردید پشت سر یا یک طرف دیگر را نگاه کنید. میبینید کسی دارد نگاهتان میکند، مثلا در قطاری شلوغ، یا وسط پارک، در حالی که دارید در عالم خودتان قدم میزنید. اما از کجا میفهمید کسی شما را زیر نظر گرفته؟ ظاهراً شهودتان به شما میگوید، یعنی چیزی غیر از حواس پنجگانهتان؛ ولی حقیقت این است که این حواس، به خصوص حس بینایی، میتوانند به شکلهای مرموز و ناشناختهای عمل کنند.
این احساس که کسی دارد نگاهتان میکند از کجا میآید؟
تصور بسیاری از ما این است که وقتی به شیئی نگاه میکنیم، اطلاعاتی به قشر بینایی در مغز ما فرستاده میشود و به این ترتیب است که میتوانیم “دیدن” آن شیء را تجربه کنیم. ولی حقیقت ماجرا بسیار غریب تر از این است.
وقتی اطلاعات از چشم ما را رد میشوند، به دستکم ۱۰ ناحیه مختلف مغزمان سفر میکنند، که هر یک از این ناحیهها کارکردی خاص دارد. بسیاری از ما درباره قشر بیناییِ مغز چیزهایی شنیدهایم؛ ناحیهای بزرگ پشت مغز که بیشترین توجه عصبشناسان را به خود جلب کرده است. قشر بینایی مسئول تجربه آگاهانه بصری ما است، به این ترتیب که رنگها را با دقت بالا پردازش میکند تا به درک و دریافت غنیِ ما از جهان پیرامونمان کمک کند. ولی بخشهای دیگر مغز نیز اطلاعات دیگری را پردازش میکنند و میتوانند به فعالیت خود ادامه بدهند حتی در صورتی که تجربهای آگاهانه نداشته باشیم یا نتوانیم داشته باشیم.
کسانی که در بافت عصبی خود آسیبها و جراحتهایی داشته اند میتوانند به تحقیق درباره این مکانیسمها کمک کنند. وقتی در یک سانحه قشر بینایی آسیب میبیند، بیناییتان مختل میشود؛ و اگر تمام قشر بیناییتان آسیب ببیند، دیگر هیچ تجربه بصریِ آگاهانهای نخواهید داشت. عصبشناسان به این وضعیت میگویند “نابینایی قشری”. ولی کسی که نابینایی قشری دارد، بر خلاف کسی که چشمهایش را از دست داده، مطلقاً نابینا نیست، چون بخشهای غیر قشریِ بینایی همچنان میتوانند فعال باشند. با اینکه نمیتوانید بدون قشر بینایی، چیزی را ببینید، همچنان میتوانید به چیزهایی که چشمهایتان ذخیره میکند و توسط این بخشهای دیگر مغز پردازش میشوند، پاسخ بدهید.
دختران شهر به روستا فکرمی کنند،دختران روستا در آرزوی شهر می میرند/ مردان کوچک به آسایش مردان بزرگ فکر می کنند، مردان بزرگ در آرزوی آرامش مردان کوچک می میرند...
کدام پل در کجای جهان شکسته است که هیچکس به خانه اش نمی رسد
آیا میدانید عمر سنجاقکها فقط 24 ساعت است. آیا میدانید کراوات از نام مردم کراوات گرفته شده که برای اولین آن را بر گردن آویختند؟ آیا میدانید زمان بارداری فیل از 18 تا 22 ماه است، یعنی نزدیک به 2 سال ؟ آیا میدانید كوتاهترين جنگ دنیا بين زنگبار و انگلستان رخ داد كه 38 دقيقه طول كشيد؟ آیا میدانید با يك مداد ميتوان خطي به طول 56 كيلومتر كشيد ؟ آیا میدانید سس كچاپ در سال 1830 به عنوان يك دارو به فروش ميرفته است ؟
دیدگاهتان را بنویسید